Token “Wrapped Bitcoin” działa na Ethereum i jest zabezpieczony 1:1 w Bitcoinie. Jego podaż to aż 250 tys. WBTC, co oznacza, że tyle właśnie BTC zostało zablokowane na blockchainie największej kryptowaluty, aby być wykorzystywane w DeFi na Ethereum. Pod względem kapitalizacji rynkowej WBTC zajmuje 17 miejsce wśród kryptowalut! To pokazuje, że zainteresowanie używaniem BTC do “czegoś więcej” jest spore.
Jednak samo działanie projektu WBTC nie ma z decentralizacją wiele wspólnego. Wybijanie aktywów, ich odbiór oraz zabezpieczenie odbywa się za pomocą pośredników, na których spoczywa odpowiedzialność za te czynności. Tymi pośrednikami są giełdy, firmy finansowe i inne podobne instytucje, które dodatkowo wymagają przejścia procedury KYC, w momencie wybicia WBTC.
Interlay oferuje wprowadzenie BTC do ekosystemu Polkadot (i nie tylko) za pomocą zdecentralizowanego systemu, który pozwala każdemu zostać pośrednikiem, a dokładniej mówiąc, w przypadku Interlay “Skarbcem”.
Ten artykuł jest częścią cyklu: „Aukcje Polkadot”. Pamiętaj, że nic co tu znajdziesz nie jest poradą inwestycyjną, zawsze wykonaj własny research i pamiętaj o ryzyku.
Czym jest Interlay?
Interlay jest łańcuchem bloków, który działa jako parachain w sieci Polkadot. Jego celem jest udostępnienie BTC zdecentralizowanym aplikacjom w wielu ekosystemach i zapewnienie uczciwości działania całego systemu.
Głównym “produktem” tego projektu jest interBTC, reprezentujący Bitcoin, który został przeniesiony z sieci głównej BTC do Interlay i może być wykorzystywany aplikacjach DeFi działających w różnych ekosystemach. To jak takie “przeniesienie” wygląda opiszę za chwilę.
Interlay wygrał 10 aukcję Polkadot w lutym 2022 roku blokując 2 751 954 DOT zapewniając tym sobie “slot” co najmniej do stycznia 2024 roku, a natywnym tokenem łańcucha jest INTR.
Więcej o tym czym jest slot, jak działa Polkadot i aukcje, tutaj:
Jak działa Interlay?
Swoje działanie Interlay opiera o dwa główne komponenty. BTCRelay, który działa jak SPV mający za zadanie śledzić stan blockchaina Bitcoina i weryfikację poprawności działania Skarbców (Vaults).
SPV odnosi się do Simple Payment Verification, czyli lekkiego klienta do weryfikacji poprawności danych, który pobiera tylko nagłówki bloków zamiast stanu całego łańcucha.
docs.interlay.io
Drugim komponentem jest framework XCLAIM w ramach którego działają cztery główne protokoły. XCLAIM gwarantuje, że tokeny interBTC mogą zawsze zostać wymienione na odpowiadającą im ilość Bitcoin lub wyższą wartość w DOT oraz ewentualnie innych tokenach. Zarządza skarbcami, stanem posiadanych przez użytkowników interBTC (kto, ile) oraz zabezpieczeniami w systemie.
Spokojnie, nie będziemy dalej zagłębiać się w tak techniczne szczegóły. Warto tylko dodać, że XCLAIM został przedstawiony i zrecenzowany (peer-reviewed) na jednej z najbardziej prestiżowych konferencji bezpieczeństwa IEEE. Jeśli interesują was szczegóły tego systemu zapraszam do oficjalnego źródła.
Jak działa i jest wybijany interBTC?
Przejdźmy do najważniejszego punktu całego Interlay, czyli do jego głównego “produktu”, jakim jest interBTC (IBTC).
InterBTC jest zabezpieczony 1:1 Bitcoinem oraz wspierany przez zastaw, jaki operator skarbca musi wnieść, aby w ogóle nim zostać.
Wybijanie interBTC odbywa się poprzez przesłanie BTC na blockchainie Bitcoina na określony adres skarbca i odczekanie pewnego czasu do osiągnięcia wymaganej ilości potwierdzeń, natomiast odebranie BTC odbywa się poprzez spalenie interBTC i przesłanie BTC na podany przez użytkownika adres w sieci Bitcoina.
Jeśli chodzi o system wybijania i zabezpieczenia działa podobnie do Maker DAO i ich CDP (artykuł o Maker na Blokpres >>).
Każdy chętny może stworzyć własny Vault, czyli skarbiec, który pozwoli mu na wybicie interBTC w zamian za przesłanie BTC na konkretny adres w sieci głównej. To oznacza, że nie musisz nikomu ufać wybijając interBTC, możesz sam sobie je wybić i zabezpieczyć…
Jak jednak zapewnić uczciwość i działanie w sposób zdecentralizowany skoro każdy może tworzyć skarbce i wybijać interBTC? Dlaczego po prostu nie uciekną z BTC od użytkowników sprzedając interBTC i BTC? Mogliby…
Problem w tym, że Interlay dodaje drugą warstwę bezpieczeństwa, czyli zastaw, jaki operator danego Vault musi wnieść. Ten zastaw może być w dowolnym tokenie zatwierdzonym przez zarządzanie, jednak w przypadku tej sieci zaczynamy tylko od dużych, płynnych i bezpiecznych aktywów, takich jak DOT (“kanarek” Interlay działający na Kusama o nazwie Kintsugi, będzie pod tym względem nieco luźniejszy).
Twórca skarbca musi więc wpłacić określoną ilość DOT, aby móc wybijać interBTC, którego wartość jest ograniczona przez wskaźniki zabezpieczenia.
Aktualnie minimalny skarbiec może zostać stworzony przez zaledwie 30 DOT. Idealną wartością zabezpieczenia jest 260%, co oznacza, że jeśli 1 DOT - $5, 30 DOT może wybić około $60 IBTC (wartość zastawu to $150). System w takim wypadku działa bez przeszkód.
Przy 200%, użytkownicy otrzymują już 5% premium w DOT podczas odbioru BTC. Ma to zachęcać do utrzymywania odpowiedniego poziomu zabezpieczenia przez operatora. W naszym przykładzie jeśli wartość DOT spadła do $4, to zabezpieczenie $60 wybitych IBTC spadło do $120, wynosi 2:1, więc 200%. Użytkownik, który odbiera BTC jest uprawniony także do 5% wartości odbieranych IBTC w ramach bonusu (bonus w zastawie, np. DOT).
Przy 150% robi się nieciekawie. Dokładniej mówiąc skarbiec jest likwidowany. Jeśli czytałeś ostatni artykuł o Kujra lub wspomniany wyżej o Maker powinieneś już widzieć co oznacza likwidacja.
W momencie gdy skarbiec osiąga 150% operator traci swój zastaw. Interlay stosuje zasadę „kto pierwszy, ten lepszy”, więc ten, kto spali interBTC szybciej otrzyma zastaw po niższej cenie niż rynkowa, czyli zyska “premium”. To użytkownicy muszą spalić interBTC, ponieważ w wypadku likwidacji, BTC likwidowanego skarbca zostaje uznane za stracone, więc w obiegu znajduje się więcej IBTC niż BTC we wszystkich skarbcach. To oznacza, że IBTC "traci peg" i musi do tego pegu wrócić. Zastaw po niższej cenie to darmowe pieniądze, ponieważ kupujesz, przykładowo, $120 za $100...
Warto dodać, że wszystkie informacje o cenach rynkowych dostarczają oczywiście wyrocznie.
Minusem takiego podejścia jest spory zalegający i zablokowany kapitał, który może być problemem. Zastaw 2:1, jest dość wysokim wymaganiem, a i tak już karze operatora 5% premium, jakie może uzyskać odbierający.
Bezpieczeństwo interBTC
Interlay zapewnia bezpieczeństwo srogo każąc wszystkich, którzy próbują oszukiwać. W momencie, gdy operator skarbca nie dostarczy dowodu na to, że BTC nadal przebywa na danym adresie, zostaje ukarany tracąc zastaw, a gdy nie wypłaci użytkownikowi BTC w określonym czasie (24 godziny), zostaje ukarany w wysokości 10% środków, których nie wypłacił.
Użytkownicy mogą stracić BTC jeśli ktoś oszukuje, ale otrzymają DOT na preferencyjnych warunkach, co oznacza, że kradnąc $100 w BTC płacisz ofiarom np. $120 w DOT…
W przypadku bezpieczeństwa samych środków, zależy ono od zaufania do tego, że Bitcoin jest bezpieczny, a bloki nie zostaną cofnięte (należy odczekać kilka bloków) oraz do Polkadot lub innych łańcuchów, na których korzystamy z interBTC.
Dodatkowo skarbce użytkowników mają odizolowane bezpieczeństwo. To oznacza, że likwidacja skarbca A, nie wpływa na B i C. Użytkownicy mogą wybrać dowolny skarbiec do wybicia interBTC. Będą jednak kierować się zabezpieczeniem, które otrzymają jeśli coś złego się wydarzy. Na przykład, zabezpieczenie DOT będzie pożądane bardziej niż zabezpieczenie INTR, ponieważ ktoś może chcieć otrzymać ewentualną rekompensatę w większym i bardziej stabilnym tokenie.
Opłaty
Nie ma nic za darmo. Użytkownicy za wybijanie i spalanie interBTC płacą 0.5% prowizji w interBTC, która trafia do specjalnej puli, z której jest dystrybuowana do wszystkich operatorów skarbców.
To oznacza, że każdy operator oprócz wysokich kar, jest także zachęcany do uczciwego działania nagrodami, zarówno w BTC (IBTC = BTC), jak i w tokenach INTR.
Kryptowaluta INTR
INTR jest natywną walutą łańcucha Interlay. Posiada nielimitowaną podaż wraz z ustaloną na 2% roczną inflacją. W ciągu 4 latach w obiegu znajdzie się 1 mld INTR, które trafi do:
- 30% jako nagrody dla operatorów Vaults;
- 25% do skarbca
- 20% dla zespołu Interlay i wczesnych inwestorów
- 10% do rezerwy Fundacji
- 10% na pierwsze crowdloan
- 5% do nagród stake-to-vote
Tokeny z crowdloan trafią do obiegu w ciągu 2 lat od startu sieci w ramach vestinu. Zespół i inwestorzy posiadają środki zablokowane na 48 tygodni, które następnie będą stopniowo uwalniane przez 144 tygodnie.
Nagrody dla operatorów skarbców są uwalniane z bloku na blok, podobnie jak nagrody Stake-to-Vote, natomiast cała reszta jest płynna od pierwszego dnia (skarbiec on-chain i fundacja).
Główne cele tokena INTR to zachęty potrzebne do rozkręcenia płynności oraz wynagrodzenie za ryzyko podejmowane przez twórców Vaults. Poza tym podobnie do innych projektów INTR jest wykorzystywany w zarządzaniu poprzez staking, który jest wymagany do głosowań oraz jako opłaty transakcyjne. W przyszłości zapewne zostanie także dodany jako możliwy zastaw.
Interlay jest więc kolejnym bardzo ciekawym projektem kryptowaluty, której cel i wykorzystanie natywnego tokena musi zostać poprawione jeśli w przyszłości ma być czymś więcej niż tylko “pompką podczas hossy”, jednak widzę tutaj spore możliwości poprawy i kilka mechanizmów, które mogą być ciekawe i poprawić w przyszłości tokenomikę, dzięki czemu będziemy mieć... większą pompkę podczas hossy. Aktualnie jednak ich nie ma, więc oceniamy to, co jest, a niestety nie wygląda to idealnie. Plusem jest niska, 2% inflacja po 4 latach działania jednak do tego czasu jest, jak jest.
Podsumowanie
Interlay jest bardzo ciekawym projektem, który chce wprowadzić BTC do całego ekosystemu Polkadot. Pozwala każdemu w sposób zdecentralizowany tworzyć i zarządzać IBTC, które może być wykorzystywane w DeFi i dowolnych innych aplikacjach całej sieci parachainów, a w przyszłości może także w wielu innych ekosystemach.
Tokenomika INTR wymaga jednak poprawy i wprowadzenia dodatkowych mechanizmów. Przy aktualnym działaniu spekulacja podczas przyszłej hossy wydaje się tutaj jedynym możliwym impulsem, który pchnie cenę w górę, a wysoka początkowa inflacja związana z odblokowywaniem środków nie napawa optymizmem.
Interlay wydaje się projektem, który trzeba znać i obserwować, ale niekoniecznie inwestować w jego natywny token… To oczywiście nie jest porada, decyzja zawsze należy do was, podobnie jak ocena potencjału i przyszłych możliwych zmian.
